۲۷ اسفند ۱۳۸۷

چهار شنبه سوری آیینی باستانی یا یک کنش سیاسی؟


چند هیزم و آتشی کوچک و دختران و پسرانی که دست یکدیگر را گرفته واز روی آتش می پرند و می خوانند " زردی من از نو ، سرخی تو از من " . هزاران سال مردم ایران با برپا کردن همین مراسم ساده در عصر آخرین سه شنبه سال به پیشواز سال جدید می رفتند و هیچ اتفاق خاصی هم نمی افتاد یعنی اصلا قرار نیست در مراسمی اینچنینی اتفاق خاصی بیفتد ، بهانه هایی برای شادی یک روز یا یک شب مردم ، چیزی که در اکثر کشورهای جهان مرسوم است .
سوال اینجاست که در چند سال اخیر چه اتفاقی افتاده که مراسمی اینچنین ساده و کم هزینه بدل به یکی از بزرگتریم معضلات و مشکلات سیستم قضائی و انتظامی ایران شده است ؟ مناقشه ای که در یک سوی آن دختران و پسران جوان قرار دارند و در سوی مقابل سیستم قضائی و انتظامی کشور . یک ماه مانده به عصر آخرین سه شنبه سال هر دو طرف ماجرا خود را آماده می کنند ، سیستم قضائی و انتظامی با صدور بیانیه و تهدید به بگیر و ببند و بسیج نیروها ی خود از یک سو و دختران و پسران هم با تهیه انواع ترقه و نارنجک آتش زا و فشفشه و ... از سوی دیگر، نتیجه کار هم که معلوم است.
ساخت سنی جمعیت ایران جوان است ، یعنی اینکه بیش از چهل درصد کل جمعیت ایران زیر هجده سال سن دارند، جمعیت نسبتا زیادی که چندان هم در طول سال با عطوفت و مهربانی و البته احترام با آنها برخورد نمی شود وهمین امر هم باعث می شود که پتانسیل قوی ایجاد شده در طول سال در مراسمی اینچنینی آزاد شده و نتیجه آن شود که میبینیم . نکته جالب توجه که مسئولین امر به عمد و یا از روی جهالت به آن توجه نمی کنند این است که اینگونه برخوردها از سوی جوانان مختص جشنهایی مانند چهار شنبه سوری نمی شود که مثل همیشه برای حل قضیه حکم به پاک کردن صورت مسئله می دهند ، بلکه در جشن هایی مانند جشن پیروزی انقلاب اسلامی در شب بیست و دوم بهمن هم شاهد چنین رفتارهایی از سوی آنها هستیم . نمونه مشخص آن دستگیری بیش از پنجاه تن از نوجوانان پسری است که در شب بیست و دوم بهمن امسال به علت استفاده از ترقه و آتش زدن لاستیک فرسوده ماشین در معابر اصلی و ایجاد راه بندان و همینطور درگیری با پلیس و نیروی انتظامی درشهر کوچک دهدشت دستگیر شده و بعد از یک ماه تعدادی آزاد و عده ای هنوز هم در بازداشت به سر می برند . پس در اینجا بحث آیین هایی نظیر چهار شنبه سوری به تنهایی نیست که بخواهیم به حکم فتوا آن را از میان برداریم ، بحث انرژی ذخیره شده ای است که محصول سیاستهای غلط جمعیتی در گذشته و عدم توجه به خواستهای متناسب با سن آنها در حال حاضر است ، و همین امر است که به مرور سبب تبدیل جشن ها و مراسمی از این دست به یک کنش سیاسی در کشور خواهد شد ، چیزی که در حال حاضر هم به نوعی شاهد آن هستیم .

۵ نظر:

ناشناس گفت...

سلام
آيت الله مكارم شيرازي امروز قبل از شروع درس با حضورطلاب فرمودند بايد با خرافه وسنتي مانند چهارشنبه سوري مبارزه كنيم!!!البته ايشان واقفند سنتهائي درجامعه وجود دارد كه مردم رامستقيم وغيرمستقيم مورد اهانت قرار ميدهد ولي اعتقادشان بر اين كه بايد حفظ شوند مانند سيغه اگه غلط ننوشته باشم .
بذار بي ربط به موضوع هم بگم .طبق معمول هرروز براي خريد روزنامه به آقاي افشين يا افشون مراجعه كردم ديدم دختري به نهايت زيبا وظريف دستش را دراز كردبه اميد كمك مالي .اشكم دراومد وهزار بار خودمو لعن كردم !!!!!ازش سوال كردم گفت از قصر شيرين اومدم .حالا بيا براي براي حفظ منافع آقا بهزاد و آقا مهدي ومحمد و... ناراحت باشيم !!!
در ضمن اين چه فضائي است كه انتخاب كردي هربار ارسال نظر ميكنم ازم ايراد ميگيره بايد مجددا اين كارو بكنم من هم عادت به تكرار كاري ندارم ولي خب چاره چيه ؟

ناشناس گفت...

چهارشنبه سوری منحصر به آتش‌افروزی نیست،بلکه در روزگاران گذشته این مراسم با آیین‌های دیگری همچون خوردن غذا به صورت دسته‌جمعی، سردادن سرودهای ویژه، قاشق‌زنی، فال‌گوش، بازی‌های گروهی و نمایش‌های سنتی همراه بود.

ناشناس گفت...

همه چیز سیاسی شده است ، حتی سیاست!!!

عمو اروند گفت...

مشکل ما مشکل جامعه‌ی استبدادی است. یکی آن بالا نشسته‌است و می‌گوید «این بکن و آن مکن» و برای اعمال نظرات شخصی خویش، نیروهای تحت فرمانش را بمیدان می‌فرستد تا آن‌چه آن گفته‌است، بااعمال زور جرا شود. این طرف قضیه نیز جوانانی هستند نیازمند به شادی‌وشادمانی. مقابله بمثل می‌کنند. و الا در دوران کودکی و جوانانی ما این افراط و تفریط‌ها نبود. مقداری خار و خاشاک جمع می‌کردیم، آتشی می‌افروختیم، چندلحظه‌ای فارغ از همه‌چیز شادی می‌کردیم و السلام.

ناشناس گفت...

درو کن بر همه کس درو کن فلان فلان اگر تو تا همین یک دو سال پیش و حتی همین حالا اسم چهارشنبه صوری یا سوری یا بی نمکی را شنیدی بودی یا هنوز از اون چیزی می دونی ؟ آغای افراسیابی